Κάθε ελληνικό τοπίο κρύβει τη δική του ψυχή. Υπάρχουν μέρη που σε συναντούν με την ιστορία τους, άλλα που σε αγκαλιάζουν με την άνεσή τους. Και υπάρχουν, τέλος, εκείνα τα σημεία όπου η άγρια φύση δεν αφήνει περιθώρια για τίποτα άλλο παρά την αυθεντική της παρουσία. Η περιοχή της ορεινής Ναυπακτίας, ανήκει σε αυτή την τελευταία κατηγορία.
Η οδική πρόσβαση μοιάζει με τελετουργία: δρόμοι με συνεχείς στροφές, διαπερνούν δασικούς όγκους που φαίνεται να μην τελειώνουν ποτέ. Οι οικισμοί προβάλλουν σαν κρεμασμένα από αόρατα νήματα πάνω στις βουνοπλαγιές, σιωπηλοί φρουροί μιας απόλυτης απομάκρυνσης.
Το μωσαϊκό του χειμώνα
Στην Άνω Χώρα, το κεντρικό χωριό της περιοχής, σε περιτυλίγει ένα δασικό οικοσύστημα εξαιρετικής αισθητικής. Η συνύπαρξη κωνοφόρων και φυλλοβόλων δημιουργεί ένα μωσαϊκό που τον Χειμώνα αποκτά ιδιαίτερη μελωδραματική έκφραση. Το φύλλωμα που έχει καταρρεύσει στρώνει το έδαφος με υφή πολύχρωμη, από το βαθύ καστανό ως το ξερό κόκκινο, ενώ τα σκελετωμένα κλαδιά σχηματίζουν γραφικά σχέδια πάνω σε γκρίζους ουρανούς. Παρά το γεγονός ότι οι εορτασμοί για το τοπικό προϊόν έχουν λήξει, κάποια ίχνη παραμένουν: αργά καζάνια ακόμα αναδίνουν καπνό από αυλές, και το άρωμα των σταφυλιών που έχουν ήδη αποστάξει αιωρείται ανάμεσα στον κρύο.
Οι πεζοπορικές διαδρομές αποτελούν την πραγματική αιτία επίσκεψης. Το μονοπάτι που διασχίζει το φαράγγι και ενώνει τα δύο επίπεδα του οικισμού, μαζί με τις ονομαστές διαδρομές που φέρουν μυθολογικές ονομασίες, σε οδηγεί μέσα από τοπία απόλυτα πρωτόγονα. Περνάς ανάμεσα από βλάστηση που δεν έχει υποταχθεί, από γεφύρια που ο χρόνος έχει φαγωμένα, από χαράδρες όπου το νερό γράφει τη δική του ιστορία. Η αίσθηση είναι πολυεπίπεδη: υγρασία που διαποτίζει τα πάντα, οσμές που συνδυάζουν τη φθορά και το πράσινο, ήχοι από ρυάκια και ανεμοστρόβιλους μέσα στο πυκνό φύλλωμα.
Οικισμοί σε αρμονία
Γύρω από το κεντρικό χωριό, μικρότεροι οικισμοί υφίστανται σε απόλυτη αρμονία με το περιβάλλον τους. Το ένα, χαμένο μέσα σε ένα πυκνό δάσος κωνοφόρων που θα μπορούσε να ανήκει σε βόρεια γεωγραφία, το άλλο με την παραδοσιακή πλατεία του στρωμένη με πέτρα. Όλα αυτά τα σημεία μοιράζονται κάτι κοινό: την απουσία του επιτηδευμένου. Δεν είναι προορισμοί για όσους αναζητούν το κοσμοπολίτικο. Είναι χώροι για όσους θέλουν να ακούσουν τη σιγή, να αναπνεύσουν καπνό από τζάκια, να αφεθούν στη συμφωνία του ανέμου με τα κλαδιά.
Η τοπική γαστρονομία αντανακλά τον χαρακτήρα του τόπου: λιτή, εποχική, συνδεδεμένη με το δάσος. Το κρέας του άγριου χοίρου μαγειρεμένο με κρεμμύδια και ντομάτα ή συνοδευμένο με παραδοσιακά ζυμαρικά, πίτες με παχύ σπιτικό φύλλο γεμισμένες με ό,τι το βουνό προσφέρει, τσουκνίδα, λάπατα, κι άλλα άγρια χόρτα και φυσικά το απόσταγμα που λειτουργεί ως φυσικό αντίδοτο στις χαμηλές θερμοκρασίες. Τα ψημένα ή βρασμένα κάστανα και τα γλυκά κουταλιού κλείνουν κάθε γεύμα με γλυκιά νότα.
Υπάρχουν τοπία που δεν διεκδικούν την προσοχή σου με εντυπωσιακά μνημεία ή ανέσεις. Σε προσκαλούν αθόρυβα να συμμετάσχεις στη δική τους πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα που κυριαρχείται από το δέντρο, το νερό, τον βράχο. Η ορεινή Ναυπακτία, είναι ακριβώς αυτό: ένα ταξίδι στην καρδιά μιας φύσης που δεν έχει εξημερωθεί, ένα μάθημα ταπεινότητας μπροστά σε κάτι που υπήρχε πριν από μας και θα συνεχίσει να υπάρχει μετά.
