Υπάρχουν εμπειρίες που δεν χωρούν σε φωτογραφίες ούτε περιγράφονται με λόγια. Είναι από εκείνες τις στιγμές που αφήνεσαι κι απλά τις ζεις. Μια τέτοια ήταν η διαδρομή με κανό στον κόλπο του Phang Nga, στην περιοχή Krasom του Takua Thung (κάπου στα Πουκέτ), στην Ταϊλάνδη. Εκεί όπου ο ουρανός ακουμπά τη θάλασσα και οι βράχοι υψώνονται σαν πέτρινες… προσευχές.
Ανεβήκαμε σε ένα φουσκωτό κανό, εγώ μπροστά και πίσω μου ο οδηγός –ένας αεικίνητος Ταϊλανδός με λευκή γενειάδα, ξεθωριασμένο καπέλο και πορτοκαλί μπλούζου που έμοιαζε περισσότερο με δεύτερο δέρμα πάνω του παρά με ρούχο. Δεν μου μίλησε, δεν μου εξήγησε διαδρομή ή οδηγίες. Αντί γι’ αυτό, άρχισε να σιγοτραγουδά στα ταϊλανδέζικα, μια μελωδία χαμηλή, σχεδόν ψίθυρο, που μπερδευόταν με τον ήχο από το κουπί πάνω στο νερό. Δεν καταλάβαινα τα λόγια, αλλά ένιωθα πως τραγουδά όχι για τους ανθρώπους, αλλά για τον τόπο.
Τα νερά είχαν εκείνο το αδιανόητο γαλαζοπράσινο που δεν ξέρεις αν οφείλεται στο φως ή στη φαντασία σου. Οι ασβεστολιθικοί βράχοι ορθώνονταν κάθετα, απλωμένοι με τέτοια ένταση που έμοιαζαν να ξεκινούν από τον βυθό και να συνεχίζουν μέσα στον ουρανό. Πάνω τους φυτά που δεν ξέρεις πώς φύτρωσαν εκεί, μέσα σε σχισμές και τρύπες, κρεμασμένα σαν να τα έπλεξε ο αέρας. Και στα χαμηλά, ένα δάσος από μαγκρόβια δέντρα απλωμένο μέσα στο νερό. Οι ρίζες τους δεν θύμιζαν ρίζες – ήταν σαν σκελετοί που κρατούν τη στεριά όρθια. Άλλες κυματιστές, άλλες μπλεγμένες σαν δάχτυλα, άλλες κρεμασμένες από τα βράχια, σχηματίζοντας φυσικές καμάρες και τούνελ.
Χωρίς να το ζητήσω, ο οδηγός μου έτεινε το χέρι και πήρε το κινητό. Δεν φωτογράφισα εγώ – φωτογράφισε εκείνος εμένα. Ήξερε πού να στηρίξει το κουπί, πώς να στρέψει τη βάρκα, ποιο σημείο του βράχου να βάλει πίσω μου. Έβγαλε από την τσάντα του φύλλα σε σχήμα καρδιάς και τα κράτησε μπροστά από τον φακό, σαν φυσικό φίλτρο. Δεν έκανε πλάκα. Ήταν μέρος της τελετουργίας.
Λίγο πριν μπούμε στην πρώτη σπηλιά, γύρισε και μου είπε χαμηλόφωνα:
«Σε κάποιες πρέπει να ξαπλώσεις. Αν δεν προσέξεις, χτυπάς».
Το είπε σαν να μιλά για τον καιρό. Όταν το κανό άρχισε να μπαίνει στο πέρασμα, κατάλαβα. Η οροφή της σπηλιάς κατέβαινε τόσο χαμηλά, που ένιωθα την πέτρα σχεδόν στο μέτωπό μου. Ξάπλωσα πίσω, τέντωσα τα χέρια, κράτησα μόνο τα μάτια ανοιχτά. Εκείνος μάζεψε το κουπί, ακούμπησε τις παλάμες του στον βράχο και μας πέρασε σπρώχνοντας με τα χέρια. Συνέχισε να τραγουδά, σχεδόν χωρίς ανάσα. Το νερό άλλαξε θερμοκρασία, ο ήχος έσβησε, ο αέρας έγινε πιο δροσερός. Για λίγα δευτερόλεπτα ένιωθες ότι μπαίνεις σε στόμα γης.
@vivimargariti8
Και μετά – φως. Βγήκαμε σε μια κρυμμένη λιμνοθάλασσα, περιστοιχισμένη από βράχους και ρίζες. Κανείς δεν μιλούσε. Μόνο ο οδηγός, που εξακολουθούσε να ψιθυρίζει το τραγούδι του σαν να κρατούσε ρυθμό στη θάλασσα. Σε άλλα σημεία οι σπηλιές στένευαν ακόμη περισσότερο. Έβλεπες άλλα κανό μπροστά, ανθρώπους ξαπλωμένους, πόδια σταυρωμένα, χέρια τραβηγμένα μέσα. Κανείς δεν διαμαρτυρόταν, κανείς δεν γελούσε. Όλοι ήξεραν πως αν δεν χαμηλώσεις, δεν χωράς.
Το τοπίο άλλαζε συνέχεια. Μια στιγμή ήλιος, η επόμενη σκιά. Μια στιγμή βαθύ πράσινο, μετά γυαλί, μετά καθρέφτης. Κι εγώ σκεφτόμουν πόσα χρόνια χρειάστηκαν για να σχηματιστεί κάθε πέρασμα, κάθε καμπύλη, κάθε άνοιγμα που δεν φαίνεται αν δεν το ψάξεις.
Όταν επιστρέψαμε προς την αφετηρία, δεν ήθελα να μιλήσω. Δεν ήταν ότι «έκανα κανό στην Ταϊλάνδη». Ήταν ότι για λίγο έγινα μέρος ενός τοπίου που δεν σε δέχεται αν δεν του παραδοθείς. Στο τέλος, ο οδηγός περίμενε διακριτικά το tip. Δεν το ζήτησε, αλλά δεν χρειαζόταν. Το έδωσα με χαμόγελο. Όχι επειδή «έτσι κάνουν», αλλά επειδή ήξερα ότι αυτό που έζησα δεν εξηγείται με τιμή.
Πρακτικά tips για πριν πας
Οι εκδρομές με κανό στον κόλπο Phang Nga ξεκινούν από την περιοχή Krasom, περίπου μία ώρα από το Πουκέτ. Δεν χρειάζεται να κάνεις εσύ κουπί – κάθε κανό έχει τον δικό του οδηγό, που γνωρίζει τα περάσματα και σε φωτογραφίζει καλύτερα απ’ όσο θα το έκανες εσύ. Καλό είναι να έχεις μαζί σου αντηλιακό, καπέλο, νερό και το κινητό σε αδιάβροχη θήκη. Να είσαι προετοιμασμένος ότι σε κάποιες σπηλιές θα χρειαστεί να ξαπλώσεις τελείως μέσα στο κανό. Στο τέλος, το tip στον οδηγό δεν είναι αγγαρεία· είναι ευχαριστώ.